In 2019 was er van alles te doen over de missie in Afghanistan. En over die in Mali. Zinvol of zinloos?
Srebrenica was natuurlijk duidelijk: desastreus en ronduit beschamend.
Dit citaat van Thucydides (die op zijn beurt een Spartaanse koning citeerde) werpt licht op iets wat daar speelt:

“Het land dat een groot onderscheid maakt tussen zijn geleerden/wijzen en krijgers denkt als een lafaard en vecht als een dwaas.”

Bij Mali en Afghanistan krijg ik de indruk dat er een discrepantie, of op zijn minst een forse spanning, was tussen realiteit en verslaggeving. Of anders gezegd: tussen de realiteit op de grond en de politieke werkelijkheid. En daar wijst het citaat van Thycydides op.

Maar hoe zit het bij ons?
Het is te gemakkelijk een tekort bij politici te constateren maar dat niet op onszelf te betrekken.

Je bent misschien nog niet wijs maar je hebt ervaringen – met werk, liefde, vrienden, verslaving, succes en mislukking enz. enz. – en dus kennis van het leven opgedaan. De enige echte kennis is immers ervaringskennis; de rest is intellectuele kennis – theorie of informatie – en als je daarvan veel hebt ben je misschien geleerd. Maar in de mate waarin je dus praktische ervaringskennis heb opgedaan ben je een wijze.

Maar ben je ook een krijger?
Kun je met conflicten omgaan? Conflicten confronteren ons met de realiteit zoals die is. En ik bedoel niet zozeer fysieke conflicten maar conflicten met je vrouw, je ouders, je vrienden en op het werk. Als je geen conflicten kent steek je je kop in het zand of je leeft maar half. Harmonie bereik je door conflict. Daar is moed voor nodig en ervaring: want goed met conflicten omgaan leer je alleen met vallen en opstaan. Dat geeft echte kennis: ervaringskennis. Maar het interessante van conflicten is dat je er ook nog andere kennis door krijgt. Elk conflict bevat een geschenk: zelfkennis.